Radye temel zemindeki yükü doğru bir şekilde dağıtmak için tercih edilen bir uygulamadır. İnşaat sektöründe önemli olan temel atma süreçlerinde başarılı sonuçlar alınmasını sağlayan bu işlemler deprem gibi afet anlarında zeminde hasar oluşumunu engeller.
Günümüzde her türlü zeminde kullanılmaktadır. Ancak eskiden emniyet geriliminin fazla olduğu yapılarda kullanılırdı. Radye temelin uygulanması için bazı aşamalar gerekir:
İçindekiler
Radye temel çeşitleri, kullanılacak yapı ve zemin özelliklerine göre değişmektedir. Bu değişikliklerin gerçekleşmesi için radye temel uygulamaları kullanılır. İlk akla gelen ve en sık kullanılan temel çeşidi olarak düz radyenin yükü az ve kolonları arasında mesafe olmayan yapılarında kullanılması söz konusu olabilir.
Kolonlar arasındaki mesafe fazla olduğunda da kirişli radye adı verilen sistem kullanılır. Alttan kirişli ve üstten kirişli olmak üzere iki çeşitte kullanılmaktadır. Mantar şeklinde radye temel kullanımı söz konusu olduğunda geniş alanlara yayılacak sistemler kullanılır.
Ters kemer şeklinde kullanılan ve yeraltı yapılarının fazla olduğu yerler yüksek hata payı nedeniyle pek tercih edilmez. Bu yüzden genel olarak bu temel çeşitleri, fark yaratmaktadır.
Genel olarak tercih edilen radye temel yüksekliği 10 cm civarında olmalıdır. Bu ölçüler kat yüksekliğine göre değişmektedir. Zemin katı olacak bir yapı için en az 10 ton demir gerekmektedir. Demir, inşaat sektöründe en çok maliyete neden olan malzemelerden biridir. Kaliteli demir olan yapıların maliyeti de yükselir. Binaya ne kadar demirin gideceği hesaplanırken, katların kaç metrekare olacağı ve diğer yapı detayları ele alınarak kullanım miktarı belirlenir. Kazma, pekiştirme, düzeltme, demir bağlama, radye temeli oluşturma aşamalarıyla sonuçlanan bu uygulamalar, geniş alanlara temel atılması nedeniyle ortaya çıkmaktadır.